Ze smogiem do Strasburga

Osoby fizyczne ani organizacje pozarządowe nie mogą skarżyć w Polsce nieskutecznych programów ochrony powietrza. Dlatego idziemy z tym aż do Strasburga – piszą prawniczki z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi.

Tuż przed świętami do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu trafiły cztery skargi przeciwko Polsce. Powód: brak możliwości zaskarżenia mazowieckiego programu ochrony powietrza, czyli aktu prawa miejscowego, którego zadaniem jest poprawa jakości powietrza.

Skargi zostały wniesione m.in. przez warszawską aktywistkę i matkę dziecka chorego na astmę, spadkobierców mieszkańca Mokotowa, który chorował na serce i zmarł w trakcie postępowania krajowego oraz Fundację ClientEarth Prawnicy dla Ziemi i Stowarzyszenie Miasto Jest Nasze.

Wszystkim skarżącym, zarówno osobom fizycznym, jak i organizacjom pozarządowym, w tym naszej fundacji, legitymacji procesowej do zaskarżenia programu ochrony powietrza odmówił we wrześniu 2022 r. ostatecznym wyrokiem Naczelny Sąd Administracyjny.

Do Strasburga skarżymy naruszenie aż trzech artykułów Europejskiej konwencji praw człowieka. Chodzi o art. 6 gwarantujący prawo do rzetelnego procesu sądowego, którego istotnym aspektem jest prawo wniesienia sprawy do sądu, art. 13 dotyczący prawa do skutecznego środka odwoławczego oraz art. 8 gwarantujący prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, w kontekście prawa do czystego i zdrowego powietrza.

Zabójczy smog

Jakość powietrza w Polsce od lat nie spełnia norm określonych przepisami prawa,...